Cuộc bầu cử Quốc hội khóa XIV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021: Giai đoạn phát triển mới của đất nước
Đánh giá về cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội Khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021, Hội đồng bầu cử quốc gia nhận định, cuộc Bầu cử đã diễn ra trong không khí dân chủ, bình đẳng, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm và thành công tốt đẹp. Với tổng số cử tri cả nước là 67.485.482 người, đã có tổng số 67.049.091 cử tri đi bỏ phiếu, đạt tỷ lệ 99,35%; trong đó có tỉnh Thừa Thiên Huế đạt cao nhất là 99,99%, các tỉnh Yên Bái 99,98%; Quảng Nam 99,97%; Bình Thuận 99,97%... thu hút sự quan tâm của đông đảo cử tri.
Về kết quả bầu cử đại biểu Quốc hội, tổng số người ứng cử đại biểu Quốc hội Khóa XIV là 870 người, tổng số đại biểu trúng cử trong ngày 22-5 và bầu cử thêm ngày 29-5 ở Cần Thơ là 496 người (bầu thiếu 4 đại biểu Quốc hội ở 4 tỉnh Sóc Trăng, Sơn La, Lâm Đồng, Đồng Nai), trong đó đại biểu do các cơ quan, tổ chức ở TƯ giới thiệu có 182 người trúng cử, ít hơn dự kiến 15 người (7/14 ứng cử viên do TƯ giới thiệu về TP. Hồ Chí Minh; 4/13 về Hà Nội, 1/3 ở Đồng Tháp, 1/2 ở Phú Yên, 1/2 ở Trà Vinh, 1/2 ở Sóc Trăng). Đại biểu do các cơ quan, tổ chức ở địa phương giới thiệu 312 người; đại biểu tự ứng cử 2 người. Cả 19 Ủy viên Bộ Chính trị, 100 Ủy viên TƯ Đảng, tất cả các thành viên Chính phủ được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV đều trúng cử với tỷ lệ phiếu bầu cao. Điều đáng mừng là Hội CCB Việt Nam có 4 ứng cử viên đại biểu Quốc hội Khóa XIV gồm các đồng chí Nguyễn Văn Được-Chủ tịch Hội CCB Việt Nam, Nguyễn Văn Chương-Chủ tịch Hội CCB TP. Hồ Chí Minh, Bùi Quốc Phòng-Phó chủ tịch Hội CCB tỉnh Thái Bình, K’Choi-cán bộ Hội CCB tỉnh Đắc Nông, thì 4 ứng cử viên này đều trúng cử, thể hiện sự tin tưởng cao của người dân với Hội CCB Việt Nam.
Tại cuộc họp báo, đại diện Hội đồng Bầu cử quốc gia khẳng định, theo một số thông tin và đơn thư của công dân phản ánh có tình trạng bầu hộ, bầu thay, Hội đồng Bầu cử quốc gia đã kiểm tra và giao Ủy ban bầu cử các tỉnh, thành phố kiểm tra lại; kết quả cho thấy, có ý kiến là nặc danh, có trường hợp là do gia đình cử tri thiếu hiểu biết nên bầu hộ cho người đi làm ăn xa-việc này không nghiêm trọng, không ảnh hưởng đến kết quả bầu cử nên Hội đồng Bầu cử quốc gia và nơi bầu cử có sự chấn chỉnh; tại những nơi có bầu hộ, bầu thay làm sai lệch, ảnh hưởng đến kết quả bầu cử thì Hội đồng Bầu cử quốc gia đã hủy bỏ kết quả bầu cử và yêu cầu tổ chức bầu cử lại. Về việc bầu thiếu 4 đại biểu Quốc hội, đại diện Hội đồng Bầu cử quốc gia cho biết, đây không phải là hiện tượng lần đầu xảy ra mà một số khóa trước cũng đã từng xảy ra nhưng chúng ta chấp nhận vì đây là quyền quyết định của cử tri. Về kết quả bầu cử HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021, có 6.257 người ứng cử HĐND cấp tỉnh, thành phố để bầu 3.916 đại biểu; có 41.777 người ứng cử để bầu 25.259 đại biểu HĐND cấp huyện quận; có 497.304 người ứng cử để bầu 297.899 đại biểu HĐND cấp xã, phường; tuy nhiên kết quả cho thấy, so với dự kiến, số đại biểu HĐND cấp tỉnh, thành phố còn thiếu 8 đại biểu, cấp huyện quận thiếu 120 đại biểu, cấp xã, phường thiếu 6.626 đại biểu.
Về cơ cấu kết hợp, đại biểu Quốc hội là người dân tộc thiểu số có 86 người trúng cử, có 133 đại biểu là phụ nữ, đại biểu là người ngoài Đảng có 21 người, đại biểu dưới 40 tuổi có 71 người, đại biểu Khóa XIII tái cử là 160, đại biểu tham gia Quốc hội lần đầu là 317 người, đại biểu tự ứng cử là 2 người, số đại biểu có trình độ trên đại học là 310 người, số đại biểu có trình độ đại học là 180 người, số đại biểu có trình độ dưới đại học là 6 người (chiếm 1,2%). Kết quả cho thấy, cuộc bầu cử đã đảm bảo mục tiêu kế hoạch đề ra, thành phần, cơ cấu đại biểu cơ bản phù hợp với dự kiến, phản ánh tính đại diện rộng rãi cho các tầng lớp nhân dân; tỷ lệ đại biểu là phụ nữ, người dân tộc thiểu số, trẻ tuổi, trình độ trên đại học cao hơn so với nhiệm kỳ trước; kỳ vọng sẽ là nền tảng góp phần xây dựng cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất nước CHXHCN Việt Nam, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của toàn dân tộc, có đầy đủ năng lực hoạt động với chất lượng, hiệu quả hơn; là tiền đề để xây dựng, củng cố và hoàn thiện nhà nước pháp quyền XHCN, đảm bảo thực hiện các quy định của Hiến pháp 2013 trong thời kỳ mới.
Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội Khóa XIV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021 đã thành công tốt đẹp, mở ra một giai đoạn phát triển mạnh mẽ về mọi mặt của đất nước ta.
Lê Doãn Chiêu