Có thật văn hóa không?
Điều này, hầu hết các báo chí và các kênh truyền thông đều đã lên tiếng chỉ trích. Ông Cục trưởng Cục biểu diễn cũng đã xin lỗi vì “một số xử lý còn sơ suất nên để người đọc hiểu lầm...”.
Xin lỗi là tốt rồi. Chúng ta cũng nên ghi nhận việc làm kịp thời của ông Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn. Nhiều người làm sai mà còn không biết xin lỗi kia.
Tuy nhiên, đây xin lỗi xong, lại đổ cho người xử lý văn bản khiến người dân hiểu lầm thì không đúng đâu. Nói thế là quá coi thường dân chúng. Chẳng có ai hiểu lầm cả. Họ hiểu đúng cả đấy. Vả lại, cán bộ trước khi ký, phải đọc văn bản, có gì không ổn phải xử lý ngay chứ.
Phải nói rằng, một số văn bản của mấy cơ quan quản lý văn hóa thời gian gần đây rất kỳ dị, phản cảm, chứng tỏ những người làm quản lý ngành văn hóa, đưa ra những quyết định không có nghiệp vụ, lại thiếu cả sự hiểu biết ở mức tối thiểu. Quyết định cấm ca khúc “Màu hoa đỏ” của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Tiền Giang đã rất kỳ dị.
Đấy là ca khúc do nhạc sĩ Thuận Yến phổ thơ của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu. Cả nhạc sĩ và nhà thơ đều là CCB, là những người rất nổi tiếng, có nhiều cống hiến trong Quân đội và từng được ghi nhận bằng nhiều giải thưởng, kể cả giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật. Nhạc sĩ Thuận Yến còn được Chủ tịch nước trao Giải thưởng Hồ Chí Minh về âm nhạc. Bài hát của ông phổ thơ Nguyễn Đức Mậu cũng rất nổi tiếng, được Giải thưởng của Bộ Quốc phòng.
Việc cấm đoán rất sai trái đó đã thành trò cười trong dư luận. Người ban lệnh cấm đã phải xin lỗi gia đình nhạc sĩ, xin lỗi nhân dân và công luận. Sau đó, quyết định đã buộc phải thu hồi.
Tưởng việc đã qua. Bởi dẫu sao, đây cũng là việc của ngành văn hóa ở địa phương. Có người còn nghĩ có thể ông này say rượu, nên “trông gà hóa cuốc, nhìn người tưởng ma” chứ trình độ hiểu biết của cán bộ ngành văn hoá không thể kém văn hoá như vậy.
Vụ việc như một trò hề còn chưa nguôi ngoai, thì đùng cái, ông... Cục Nghệ thuật Biểu diễn lại cấp phép cho phép phổ biến “Quốc ca” với ca khúc “Như có Bác trong ngày đại thắng”. Đây là hai bài hát rất nổi tiếng của Văn Cao và Phạm Tuyên. Cả hai tác giả đều được Nhà nước trao Giải thưởng Hồ Chí Minh về âm nhạc.
Riêng ca khúc “Tiến quân ca”, từ năm 1946 đã được Bác Hồ và Quốc hội khóa đầu tiên chọn làm Quốc ca và là Quốc ca từ bấy đến giờ. Bây giờ Cục Nghệ thuật biểu diễn mới cho phép phổ biến thế hóa ra từ trước đến nay các cơ quan đoàn thể và toàn dân toàn hát… chui ư?
Thực không thể hiểu nổi. Cục này lại là một cơ quan rất quan trọng của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, là cơ quan quản lý văn hóa danh giá nhất của nhà nước, lại có những quyết định gây phản cảm như thế làm mất uy tín cho bộ.
Người ra văn bản cấp phép phổ biến Quốc ca có lẽ đầu óc có vấn đề không bình thường. Bộ Văn hoá đã chuyển ông Cục trưởng Cục Nghệ thuật, biểu diễn về văn phòng bộ 6 tháng để chờ bố trí công việc khác. Đó là việc làm kịp thời của bộ rất hợp lòng dân.
Nhưng! Lại “nhưng”! - Một chuyện chả hay ho gì nữa cũng lại vừa xảy ra ở Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch còn đang nóng hôi hổi. Đó là sáng ngày 4-6, Thứ trưởng Bộ này lại phải ra thông báo yêu cầu thu hồi văn bản ngày 2-6, của Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Huỳnh Vĩnh Ái ký công văn gửi Hiệp hội du lịch T.P Đà Nẵng “Về việc phát ngôn của ông Huỳnh Tấn Vinh tại cuộc tọa đàm về Sơn Trà ngày 30-5 vừa rồi đề nghị xử lý phát ngôn về Sơn Trà của ông Huỳnh Tấn Vinh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng...”.
Chuyện để nguyên hay “phẫu thuật nàng tiên Sơn Trà” thì xin để các nhà khoa học chuyên sâu về kinh tế và bảo tồn Di sản Thiên nhiên phản biện. Nhưng tôi chỉ xin nói lại nội dung đại ý của hầu như tất cả những nhà khoa học có liên quan nói riêng với tôi là: Đà Nẵng sẽ sai lầm; Việt Nam sẽ sai lầm nếu làm biến dạng Bán đảo Sơn Trà dù là nhỏ nhất.
Tôi tin rằng điều trên cực chẳng đã các nhà khoa học mới phải nói với tôi. Hay nói cách khác, họ đã từng nói với bộ chủ quản rồi. Ngay như gần đây nhất trong Hội nghị toàn quốc tâp huấn về môi trường của Hội CCB Việt Nam tổ chức tại Đà Nẵng, một nhà khoa học nghiên cứu chuyên sâu về môi trường cũng nói đại ý như thế.
Thôi tôi xin dừng lại không bàn sâu hơn nữa về những ứng xử đáng tiếc, nếu như không muốn nói là sai lầm của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch gần đây.
Trần Đăng Khoa