Chuyện thời sự: Hướng khác?

(Báo tháng 8) - 6 tuần sau khi Tổng thống Mỹ - Donald Trump đi những bước lịch sử trên đất Triều Tiên, đối thoại với ông Kim Jong Un có vẻ lại đang có nguy cơ đổ vỡ.

Bộ Ngoại giao Triều Tiên tiếp tục đe doạ nước này sẽ đi “theo một hướng khác” để đàm phán với Mỹ; đồng thời cảnh báo: Washington và Seoul sẽ “phải trả giá đắt” nếu tiếp tục những cuộc tập trận chung. Động thái này đến sau hơn một giờ khi Triều Tiên bắn một loạt tên lửa đạn đạo tầm ngắn xuống biển - lần thử tên lửa thứ 4 của nước này trong vòng 2 tuần trở lại đây.

Mặc dù ông Trump nói rằng các vụ thử này không vi phạm thoả thuận của ông với ông Kim, chúng có vi phạm những nghị quyết của Liên Hợp quốc và gây nguy hiểm cho quân đội Mỹ đóng trên bán đảo Triều Tiên. Ông Kim đặt thời hạn đến cuối năm để Mỹ đưa ra một đề nghị tốt hơn trong đàm phán hạt nhân, và Bộ Ngoại giao Triều Tiên nói rằng những cuộc tập trận đang làm cản trở đối thoại.

Rachel Minyoung Lee - một nhà phân tích của NK Pro, nói rằng tuyên bố của ông Kim “mở đường để rút khỏi” cam kết ngừng thử vũ khí hạt nhân và tên lửa tầm xa có tầm bắn đến lục địa Mỹ. “Tôi không tin rằngTriều Tiên sẽ bắt đầu thử tên lửa đạn đạo và vũ khí hạt nhân vào năm nay, nhưng không thể loại bỏ hoàn toàn khả năng này”.

Căng thẳng liên tục leo thang kể từ khi ông Trump trở thành tổng thống đương nhiệm đầu tiên đặt chân lên đất Triều Tiên vào ngày 30-6-2019 và đồng ý nối lại đối thoại trong vòng 2 đến 3 tuần. Triều Tiên không những không để các quan chức cấp cao gặp Ngoại trưởng Mỹ - Michael Pompeo ở Bangkok vào tuần trước, mà còn bị tình nghi thử tên lửa trong chuyến công du của ông.

Chính quyền ông Trump đang tiếp tục theo dõi tình hình ở Triều Tiên và làm việc chặt chẽ với các đồng minh Hàn Quốc và Nhật Bản, một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết sau vụ thử tên lửa gần nhất, ông Trump đã coi nhẹ những vụ thử tên lửa tầm ngắn này và Tổng thống Trump, thất vọng nói bóng gió rằng, ông Kim không muốn làm người bạn của ông!”.

Những tên lửa được phóng vào thứ 3 - như những lần thử gần đây - có vẻ như được thiết kế để xuyên thủng hàng phòng thủ tên lửa của các nước đồng minh. Chúng bay nhanh và sệt trước khi rơi xuống biển đông Hàn Quốc, hay còn gọi là biển Nhật Bản. Chúng được phóng từ tỉnh Nam Hwangdae, ở phía bắc Seoul, và bay khoảng 450km ở tốc độ 7 lần vận tốc âm thanh.

Vụ thử đến trước chuyến thăm Nhật Bản và Hàn Quốc vào thứ 3 của Bộ trưởng Quốc phòng mới Mark Esper. Hai đồng minh này của Mỹ đang trong bối cảnh mâu thuẫn thương mại và lịch sử leo thang đang kéo mối quan hệ hai bên xuống mức thấp nhất trong thập niên vừa qua.

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Triều Tiên chỉ trích cuộc tập trận chung Mỹ-Hàn bắt đầu vào thứ 2, mặc dù quy mô tập trận được giảm đi đáng kể từ cuộc gặp đầu tiên giữa ông Trump và ông Kim vào năm ngoái. Tuyên bố chỉ trích cuộc tập trận là một “sự chối bỏ và vi phạm táo tợn” của thoả thuận giữaTriều Tiên và các nước đồng minh, nhấn mạnh tuyên bố của nước này rằng ông Trump đã nói với ông Kim tại khu phi quân sự rằng Mỹ sẽ dừng hẳn các cuộc tập trận.

“Chính quyền Mỹ và Hàn Quốc yêu cầu đối thoại, nhưng sau lưng họ muốn làm hại chúng tôi” - Bộ Ngoại giao Triều Tiên nói, theo hãng tin KCNA. “Nếu chính quyền Mỹ và Hàn Quốc tiếp tục phó mặc cho vận may, bỏ qua những cảnh báo của chúng tôi, chúng tôi sẽ khiến họ trả giá đắt”.

Phạm Minh Phong