Chưa thông qua chủ trương xây dựng đường sắt cao tốc Hà Nội-TP Hồ Chí Minh (20/06/2010)
Chiều 19-6, phiên làm việc cuối cùng kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XII, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên điều hành phiên họp. Với kết quả biểu quyết chưa quá bán, Quốc hội chưa thông qua nghị quyết về xây dựng đường sắt cao tốc Hà Nội – TP Hồ Chí Minh. Sau khi nghe Uỷ viên Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Uỷ ban khoa học, công nghệ và môi trường của Quốc hội Đặng Vũ Minh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý ý kiến đại biểu Quốc hội về dự thảo Nghị quyết. Uỷ viên Đoàn thư ký kỳ họp, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban khoa học, công nghệ và môi trường của Quốc hội Nghiêm Vũ Khải đọc dự thảo Nghị quyết. Quốc hội đã thảo luận, xem xét toàn diện các mặt nghiêm túc dự án đường sắt cao tốc Hà Nội – Thành phố Hồ Chí Minh và giao Chính phủ tiếp tục hoàn chỉnh quy hoạch tổng thể về giao thông trong cả nước cũng như hệ thống giao thông Bắc – Nam và tiến hành biểu quyết. Dự thảo nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án đường sắt cao tốc Hà Nội - TP Hồ Chí Minh đưa ra hai phương án và cả hai đều không nhận được sự đồng thuận của đại biểu. Về phương án thứ nhất nêu: So với yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước thì cơ sở hạ tầng giao thông còn rất hạn chế về số lượng, thiếu đồng bộ và lạc hậu về công nghệ…Trong thời gian tới cần huy động đa dạng mọi nguồn lực của nhà nước và xã hội, trong và ngoài nước, bằng nhiều phương thức đầu tư để tăng đầu tư, cải thiện rõ rệt cơ sở hạ tầng giao thông trong phạm vi cả nước cũng như trong từng vùng, góp phần tạo bước đột phá trong phát triển đất nước nhanh và bền vững. Tuy nhiên với 439 đại biểu có mặt, có 209 đại biểu tán thành, 191 đại biểu không tán thành, 39 đại biểu không biểu quyết. (42,3% đại biểu đồng ý, 38,74% không tán thành) Về phương án thứ hai: Phương án hai tán thành chủ trương đầu tư xây đường sắt cao tốc Hà Nội – TP Hồ Chí Minh theo lộ trình. Đầu tiên là giao Chính phủ rà soát, hoàn chỉnh quy hoạch giao thông tổng thể trong cả nước, quy hoạch hệ thống giao thông Bắc - Nam.
Hai là, Quốc hội giao Chính phủ lập quy hoạch chi tiết; tiếp tục nghiên cứu sâu hơn, đầy đủ và toàn diện hơn các điều kiện bảo đảm tính khả thi, hiệu quả của tuyến đường sắt cao tốc Hà Nội - TP HCM, trên cơ sở đó nghiên cứu lập dự án đầu tư một trong hai đoạn tuyến Hà Nội - Vinh hoặc TP HCM - Nha Trang, trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư một đoạn tuyến được chọn và thực hiện đầu tư vào thời điểm thích hợp trước năm 2020 bằng nhiều nguồn vốn, đa dạng phương thức đầu tư.
Cuối cùng, từ kết quả đầu tư xây dựng đoạn tuyến được chọn, Quốc hội giao Chính phủ tiến hành đánh giá việc đầu tư, khai thác đoạn tuyến trên và báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định việc triển khai đầu tư xây dựng các bước tiếp theo. Với 409 đại biểu có mặt chỉ có 157 đại biểu tán thành, 170 đại biểu không tán thành và 82 đại biểu không biểu quyết (37,53% đại biểu đồng ý và 42,19% không đồng ý). Như vậy, cả 2 phương án của Điều 1 và Điều 2 của dự thảo Nghị quyết đều không đạt được tỷ lệ đồng thuận quá bán. Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên cho biết, căn cứ vào thảo luận tập thể của UBTVQH, nếu tỷ lệ đồng thuận về những nội dung cốt lõi của Nghị quyết chưa quá bán thì Nghị quyết chưa được thông qua tại kỳ họp này. Do Quốc hội kỳ này không tán thành nên sẽ giao Chính phủ tiếp tục chuẩn bị dự án kỹ hơn. THANH LÂM