CCB Thân Đức Nam, Tổng giám đốc Cienco 5: Một doanh nhân năng động thời hội nhập (02/03/2011)
Lớn lên vào bộ đội, cuộc sống và môi trường trong quân ngũ vun đắp cho ông một bản lĩnh vững vàng, tự tin vượt khó. Rời quân ngũ, Thân Đức Nam trở về, quay lại cuộc sống với niềm đam mê muôn thuở luôn cháy bỏng trong lòng đã từng có lúc dở dang, là tiếp tục lao vào kinh doanh. Chính trong môi trường mới, đúng vào thời điểm đất nước bắt đầu đổi mới và mở cửa, điều kiện và thời cơ cho ông ra sức vẫy vùng. Ông mở Công ty TNHH Nam Việt Á hoạt động kinh doanh rất hiệu quả, tạo được uy tín trên thương trường.
Được chuyển đổi và chính thức làm Giám đốc Xí nghiệp 545 vào tháng 9-2000 trực thuộc Cienco 5 là một bước ngoặt lớn để nắm bắt cơ hội với điều kiện hoạt động thuận lợi. Với tư duy sắc bén trong kinh doanh, biết chọn ngay sự đột phá cho sự khởi đầu, Thân Đức Nam triển khai thi công dự án dùng cát lấp đầm lầy, làm con đường ven biển ở Bãi Cháy (Quảng Ninh). Kết quả dự án này đã mang lại cho công ty thu được lợi nhuận lớn làm bàn đạp cho quá trình phát triển sau này của công ty.
Từ giám đốc, ông lại được đề nghị về nhận làm quyền Tổng giám đốc Tổng công ty Cienco 5, một đơn vị đang gặp nhiều khó khăn sản xuất rệu rã, đình trệ, ngân hàng tuyên bố khoanh nợ với tình trạng 13.000 công nhân không có lương, thiếu việc làm. Chính trong thời điểm vô vàn khó khăn này của Cienco 5 mới thấy được tài năng chèo lái của vị thuyền trưởng qua cơn bão tố. Đầu tiên là sắp xếp và tổ chức lại bộ máy quản lý, tinh gọn lại bộ máy, giải thể, sáp nhập các công ty yếu kém vào các công ty mạnh, từ 60 đơn vị thành viên gom lại còn 28 đơn vị; lập kiểm tra và giám sát hàng tháng. Cái khó nhất, gai góc nhất lúc này là nguồn vốn và việc làm cho công nhân. Ông hiểu rằng cần phải tạo bước đột phá, tạo bàn đạp để tìm cách đưa Cienco5 vượt lên. Càng khó khăn, càng có cơ hội phát huy trí lực, đúng lúc ấy ông quyết định chọn gói thầu khoảng 600 tỷ đồng ở khu vực 3-2 tại TP Hồ Chí Minh. Kết quả triển khai thi công dự án, Cienco 5 thu về khoản lợi nhuận hơn 100 tỷ đồng. Đây là bước khởi đầu thật thuận lợi. Ông chủ trương đa dạng hóa hoạt động kinh doanh, đặc biệt là đầu tư vào lĩnh vực bất động sản, địa ốc, khu công nghiệp... Chỉ trong ba năm từ 2007 đến 2010, giá trị sản lượng, doanh thu Cienco 5 tăng hàng năm 15 - 20%, lợi nhuận tăng 7 - 10%. Đối với một doanh nghiệp đang đang gặp khó khăn về tài chính thì sự tăng trưởng này có một ý nghĩa rất đỗi lớn lao.
Điều đáng nói là trong thời điểm bắt đầu đổi mới, khi đất nước bước vào thời hội nhập thì ông lại chủ trương cổ phần hóa. Ngay vào năm 2007, đã có 14 công ty của Cienco 5 được cổ phần hóa. Vì thế, Cienco5 là Tổng công ty của Bộ GTVT thực hiện chủ trương của Nhà nước về cổ phần hóa doanh nghiệp. Đặc biệt từ năm 2008, khi cuộc khủng hoảng tài chính của thế giới tác động tiêu cực đến Việt Nam, người lãnh đạo Cienco 5 rất bình tĩnh và tự tin, ông đã lập ngay một kế hoạch đối phó thật khoa học, cụ thể. Đó là một bước nhảy tuyệt vời của một doanh nghiệp thời hội nhập.
Nói đến Thân Đức Nam còn phải nhắc đến cái tâm, tấm lòng của một doanh nhân ấm áp tình người. Làm việc, kinh doanh sản xuất không phải chỉ lo cho bản thân mà động lực chính là cán bộ công nhân viên và gia đình của Tổng công ty Cienco 5, làm sao cho đời sống anh em công nhân, vật chất cũng như tinh thần được nâng cao.
Cienco 5 còn là một doanh nghiệp hoạt động từ thiện rất nổi bật như: Tham gia quỹ Tấm lòng vàng, chương trình vì người nghèo, người tàn tật, xây dựng trường học, nhà tình nghĩa, giúp đỡ cho các gia đình có công với đất nước, các Bà mẹ Việt Nam anh hùng… Ông hiểu rõ đạo lý làm người và trách nhiệm với cộng đồng, với những người đã nằm xuống cho đất nước. Ông tham gia một cách nhiệt tình, tận tâm không quản ngại khó khăn. Người viết bài này từng có cơ hội theo chân ông tới các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, vụ sập cầu Cần Thơ, Bình Định, Tây Nguyên, Quảng Ngãi, Quảng Nam, mấy ngày dầm sương giãi nắng da cháy đen trên vùng núi Trường Sơn ở Quảng Bình, Hà Tĩnh; dịp tưởng niệm các liệt sĩ TNXP... Ông huy động toàn lực các đơn vị thành viên kể cả gia đình với sức người sức của để đóng góp, mới thấy rằng con người này thật nặng nghĩa tình. Ông quan niệm hết sức đơn giản: Kinh doanh thành công là để có điều kiện làm việc thiện, giúp đỡ mọi người vì hơn ai hết ông vốn sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh gia đình khó khăn.
Chính trong quá trình đóng góp trong hoạt động kinh doanh và từ thiện, ông Thân Đức Nam đã được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới vào dịp đầu năm 2011. Cienco 5 từng được Chương trình phát triển của LHQ (UNDP) công bố trong danh sách 200 doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam do các nhà nghiên cứu điều tra trên 13.000 doanh nghiệp tại Việt Nam. Trong một lần về thăm Tổng công ty Cienco 5, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã ưu ái tặng ông 3 chữ vàng: “Tâm, tài, trí”. Đây là một đánh giá tương đối đầy đủ nhất về một doanh nghiệp hội đủ tố chất của tư duy thời kỳ hội nhập. Cái tâm với cộng đồng xã hội, với công việc, với đất nước; cái tài của một doanh nghiệp dũng cảm để vượt qua những khó khăn, hoạch định kế hoạch để hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp hiệu quả; cái trí của sự linh hoạt trong xử lý hoàn cảnh, biết phát huy tốt trí tuệ tập thể, tạo sự đồng thuận và thống nhất ý chí quyết tâm trong ban lãnh đạo bằng nguyên tắc dân chủ tập trung.
Bài và ảnh: Tiến Dân