Báo động: Dân dùng thuốc diệt cỏ ở Sơn La

Thuốc diệt cỏ từ lâu đã được khuyến cáo là loại thuốc bảo vệ thực vật cần phải hạn chế sử dụng do những yếu tố độc hại mà sản phẩm này gây ra cho sức khỏe con người cũng như môi trường sống. Tuy nhiên, ở các tỉnh vùng núi phía Bắc - trong đó có Sơn La, tình trạng lạm dụng thuốc diệt cỏ đang trở nên đáng báo động, cứ phát cỏ nương rẫy, bà con lại dùng.
Chị Dợn dùng tay trần khuấy thuốc.

Hiện Sơn La đang bước vào vụ gieo trồng lớn nhất trong năm. Dọc các sườn núi, đâu đâu cũng thấy những tấm vải bạt màu cam được “hoán cải” thành những bể chứa di động để người dân pha thuốc trừ cỏ. Chẳng cần găng tay, khẩu trang hay bất cứ một loại dụng cụ bảo hộ nào, mỗi xô nước, chị Mùa Thị Dợn ở bản Pá Nó B (xã Tà Hộc, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La) đổ thêm vào gần 2 ca thuốc trừ cỏ. Dù không biết tên thuốc, nhưng chị Dợn khẳng định 1 xô dung dịch này có thể diệt sạch cỏ trong diện tích 100m2, và với giá chỉ 50.000 đồng/bình đủ để diệt sạch cỏ trong diện tích 500m2, rẻ hơn nhiều so với công làm cỏ bằng tay. Tuy nhiên, chị Dợn không biết rằng trong số những bình thuốc dùng hết bị ném bừa bãi ngay trên sườn núi, có thuốc diệt cỏ Glyphosate được Tổ chức Y tế thế giới phân loại vào nhóm 2A, có khả năng gây ung thư cao.

Có gia đình còn sắm máy phun thuốc áp lực cao thay cho bình đeo vai nên tốc độ phun tăng lên nhanh chóng. Nhờ áp lực mạnh, những luồng hơi thuốc độc hại theo chiều gió thấm đẫm vào những người tham gia hun thuốc, tràn vào các triền núi, khe suối, ngấm sâu vào cỏ cây hoa lá, phủ kín những vườn cây ăn trái, rau màu. Trên ngút ngàn núi cao, vô vàn những “đám mây” thuốc trừ cỏ đang vật vờ bay khắp lưng trời, dìm ngập con người và vạn vật trong màn sương trắng chết chóc.

Theo thống kê, mỗi năm, các tỉnh Tây Bắc sử dụng đến 500 tấn thuốc diệt cỏ. Toàn khu vực có trên 1.000 cửa hàng, đại lý bán thuốc bảo vệ thực vật, chưa kể các cửa hàng nhỏ lẻ ở địa bàn vùng sâu, vùng xa. Riêng Sơn La, trung bình mỗi năm người dân nơi đây sử dụng gần 300.000 lít thuốc trừ cỏ các loại, đa phần không rõ nguồn gốc xuất xứ. Trong khi bà con vẫn không lường trước được tác hại của nó tới sức khỏe con người, động vật và gây ô nhiễm nghiêm trọng môi trường đất, nước.

Lãnh đạo Sở Tài nguyên-Môi trường tỉnh dù có “bận” cũng phải gác lại vào cuộc ngay thôi!

Nguyễn Sơn